Mózg człowieka starzeje się tak samo, jak całe jego ciało. Z biegiem czasu nieuchronnie zachodzą w nim zmiany: masa i objętość mózgu spada o ok. 2% na każde 10 lat. Komory powiększają się, a bruzdy stają się wyraźniejsze. Zmniejsza się gęstość synaps, słabnie przepływ krwi. A jednak osoby starsze często ujawniają zdolności nieobecne na wcześniejszych etapach rozwoju: dostrzegają na pozór trudne do uchwycenia zależności między rzeczami, ich intuicja bywa trafniejsza, rozumienie problemów – głębsze, a wiedza ekspercka budzi szacunek i podziw. Jak to się dzieje, że w miarę starzenia się mózgu umysł rośnie w siłę, a jego użytkownik zyskuje mądrość? Elkhonon Goldberg zaprasza w fascynującą podróż po świecie ludzkiego poznania.

Jak umysł rośnie w siłę, gdy mózg się starzeje to książka, która zmieni Twój sposób myślenia o starzeniu – i o myśleniu.

Dziś Leonardo da Vinci jest traktowany jako pierwszoligowy geniusz w dwóch kategoriach: genialny artysta oraz genialny wynalazca i inżynier. To jego artystyczny geniusz zapewnił mu nieśmiertelność, utrzymując tym samym zainte­resowanie wszystkimi innymi sferami jego dziedzictwa, w tym projektów zawartych w jego Kodeksach. Ale pozwól, że zadam pytanie: czy gdyby nie było Leonarda, genialnego artysty, a istniał jedynie Leonardo, genialny inżynier, czy dziś znaliby­śmy jego imię? Nie sądzę. Jego pomysły inżynierskie były tak nowatorskie, tak bardzo wyprzedzały czasy, w których żył, że szanse na to, iż miałyby one wpływ na jego współczesność, były skrajnie małe. Pamięć o Leonardzie inżynierze zo­stałaby prawdopodobnie bezpowrotnie utracona, gdyby nie ocaliła jej pamięć o Leonardzie artyście! Ale wyobrażenie mędrca lekceważonego i wyśmiewanego przez krótkowzrocznych mu współczesnych nie jest niczym niezwykłym. Życie „proroka pozbawionego czci we własnym kraju” także bywa losem mędrców, nie tylko odważnych geniuszy. Nazywaj to „zjawiskiem Kasandry”, jeśli chcesz. Pomyśl o Mahatmie Gandhim, pobitym przez policję w Południowej Afryce, czy Andrieju Sacharowie, skazanym na areszt domowy w Związku Radzieckim.

Z tekstu

Elkhonon Goldberg jest profesorem neurologii na New York University School of Medicine. Studiował w Moscow University State pod kierunkiem Aleksandra Łurii. Swój czas dzieli pomiędzy praktykę kliniczną, prowadzenie badań w obszarze neuronauk oraz nauczanie. Jest dyrektorem Luria Neuroscience Institute. Mieszka w Nowym Jorku.