W swojej najnowszej książce Bożena Fabiani po raz kolejny wraca na dwór królów Polski z dynastii Wazów. Jednak „W kręgu Wazów – ludzie i obyczaje” nie jest typową książką historyczną. Nie znajdziemy tam wielkiej polityki, wojen i traktatów. Jeżeli się pojawiają, to tylko gdzieś w tle. Najważniejsze miejsce w książce zajmują ludzie – nie tylko trzech naszych królów z dynastii Wazów, ale także ich żony, dzieci, rodzeństwo, kuzyni – słowem, cała rozległa familia. Bożena Fabiani jak paparazzi zagląda w prywatność całej rodziny. Wertuje ich listy, zagląda do szaf i w talerze i przysłuchuje się uważnie wszystkim plotkom krążącym na królewskim dworze. Początkowo praca ta miała być tylko nieco poszerzoną edycją poprzedniej książki Bożeny Fabiani – Życia codziennego na Zamku Królewskim za Wazów. Jednak ogrom materiału sprawił, że mamy do czynienia z książką zupełnie inną, znacznie obszerniejszą, chociaż wciąż traktującą o tym samym zagadnieniu. Gdzieniegdzie autorka wykracza poza okres panowania dynastii. Bywa, że zahacza również o czasy współczesne opisują dzieje portretów, czy sal królewskich w burzliwych dziejach Polski XX stulecia.

Największą zaletą książki jest styl w jakim została napisana. Czyta się ją lekko, łatwo i bardzo przyjemnie. Nie jest zbytnio przeładowana informacjami, co sprawia, że jest to idealna lektura na plażę, czy długą podróż. W dodatku w tekście znajdują się liczne czarno-białe ilustracje przedstawiające poszczególnych członków rodu, wnętrza sal pałacowych, czy też przedmiotów codziennego użytku z tamtego okresu. W dodatku na końcu książki zamieszczono aneks z fotografiami w kolorze.

Jednak do tej beczki miodu muszę dodań niewielką łyżkę dziegciu. Po pierwsze- bardzo brakuje mi pełnej bibliografii na końcu pracy. Szkoda, zwłaszcza że autorka wielokrotnie powołuje się w tekście na innych autorów (z pewną niekonsekwencją stosując raz przypisy oksfordzkie, a raz klasyczne). Po drugie – zdarza się, że autorka tonem absolutnej pewności zamieszcza informacje nieprawdziwe, np. taką o niskim poziomie higieny szlachty polskiej w XVII stuleciu, czy też pogląd, że bielizna osobista zawsze była biała. Z braku przypisów jest to informacja niemożliwa do zweryfikowania, jednak wydaje mi się, że przyczyną jest stosowanie starszej, nieaktualnej literatury źródłowej. Jednak te drobne błędy nie wpływają znacząco na odbiór całej pracy. Ot, wymagają tylko nieco ostrożności i krytycznego spojrzenia.

Komu bym poleciła tę książkę? Tak naprawdę, to wszystkim. Czytelnik, nawet niezbyt dobrze obeznany z historią, znajdzie tutaj coś dla siebie. Niezwykła lekkość pióra autorki sprawia, że „W kręgu Wazów” jest lekturą idealną w każdych warunkach.

Źródło: Anna Zielińska, portal Mądre Książki:  http://madreksiazki.org/kregu-wazow-ludzie-obyczaje/